Tymianek.
Nazywano kiedy¶ „w³osk± macierzank±”. Jest z ni± blisko spokrewniony Tymianek jest wieloletnim pó³krzewem, który jest naturaln± czê¶ci± „makki” – wiecznie zielonych zaro¶li na terenach ¶ródziemnomorskich i to raczej w czê¶ci zachodniej. Nale¿y do rodziny wargowych i wyrasta do 50 cm. Ma drobne owalne lub eliptyczne szare li¶cie, filcowate i ow³osione. Kwiaty s± niebiesko fioletowe, drobne, zebrane na szczytach pêdów w g³ówkowate kwiatostany. Tymianek zawiera olejek eteryczny (a w nim tymol, cymol i karwakrol), garbniki i inne sk³adniki. Jest to ro¶lina lecznicza. Ma dzia³anie antyseptyczne. Jako przyprawy mo¿emy u¿yæ najwy¿ej 3 ³y¿eczki (lub jedna ga³±zkê) na 1 kg pokarmu. Olejek tymianku ma bardzo aromatyczny zapach i ostro gorzkawy smak. Tymianek przechowuje siê w ciemnych, szczelnych naczyniach, by nie straci³ aromatycznego olejku.W krajach s³owiañskich tymianek pojawi³ siê prawdopodobnie w XI wieku za spraw± papieskich wys³anników, którzy przenie¶li zio³o przez Alpy. W Europie ¦rodkowej uprawê tymianku zapocz±tkowali benedyktyni. Likier benedyktyñski stosowany by³ jako lekarstwo na ból g³owy, p³uc, w±troby, ¿o³±dka, ¶ledziony i nerek.W kuchni wykorzystuje siê ¶wie¿e i suszone zielone czê¶ci zarówno ro¶lin uprawnych, jak i dzikich odmian tymianku. Jest to przyprawa charakterystyczna dla kuchni francuskiej i w³oskiej. Tymianek dodaje siê do wywarów miêsnych, ostrych sosów, ciê¿kich zup (grochowa, fasolowa), pieczonej kaczki, dziczyzny, królika, cielêciny, wo³owiny oraz ryb. Przyprawia siê nim wêdliny, bigos, mielone miêsa, pasztety, sery, sa³aty, potrawy z ro¶lin str±czkowych, warzyw oraz pizzê. Tymianek, sza³wia i ocet stanowi± jedn± z kompozycji przyprawowych, której u¿ywa siê do aromatyzowania mostków cielêcych. Staro¿ytni Egipcjanie wykorzystywali tymianek w procesie mumifikacji zw³ok. Najkorzystniejszy czas zbioru przypada przed kwitnieniem i we wrze¶niu. Wyci±gi z tymianku wchodz± w sk³ad ¶rodków wykrztu¶nych. Olejek tymiankowy ma dzia³anie bakterio i grzybobójcze, g³ównie dziêki zawarto¶ci tymolu. Tymol wyci±g z tymianku o silnym dzia³aniu bakteriobójczym ma du¿e zastosowanie w stomatologii, a jego przedawkowanie w takiej czy innej postaci (olejek tymiankowy tak¿e), wywo³uje nudno¶ci, ból g³owy, os³abienie oddechu. Posiada du¿e znaczenie jako ¶rodek o w³a¶ciwo¶ciach antybiotycznych w przemy¶le parafarmaceutyków i ¶rodków kosmetycznych (pasty do zêbów, wody do ust).
[img size=150]http://img215.imageshack.us/img215/5567/tymianek5qk.jpg[/img]